رقابت کمپانی های بزرگ دنیا بر پیشی گرفتن از یکدیگر برای فناوری شارژ سریع باتری گوشی کاملا محسوس است. اما هیچگاه از تاثیر و معایب شارژ سریع بر باتری سخنی گفته نمی شود. در این مطلب سعی داریم بیشتر به این مبحث بپردازیم.
در حالی که صبورانه منتظر تکنولوژی مهم بعدی برای باتری گوشی هستیم، انواع شرکت‌ها در زمینه سرعت شارژ به موفقیت‌های قابل توجهی دست پیدا کرده‌اند. حالا ما شاهد عرضه گوشی‌هایی هستیم که سریع‌تر از هر زمان دیگری شارژ می‌شوند. اما آیا این افزایش سرعت شارژ فقط مزیت به همراه دارد یا اینکه باتری گوشی در نهایت متحمل آسیب‌های شدیدی می‌شود؟
سرعتی که شارژ باتری گوشی از ۰ به ۱۰۰ می‌رسد، به دو عامل اصلی بستگی دارد: گوشی و شارژر. زمانی که گوشی شما از فناوری شارژ سریع‌تر پشتیبانی نمی‌کند، بهترین و سریع‌ترین شارژر هم بخرید به حال گوشی شما تفاوتی ندارد و از طرف دیگر یک گوشی مبتنی بر جدیدترین فناوری شارژ باید از یک شارژر مناسب این فناوری بهره ببرد.
به‌عنوان مثال، آیفون ۱۱ همراه با شارژر ۵ وات به دست کاربران می‌رسد ولی از سرعت شارژ بسیار بالاتری پشتیبانی می‌کند. به همین خاطر اگر یک شارژر ۱۸ وات را برای این گوشی خریداری کنید، می‌بینید که آیفون ۱۱ با سرعت بسیار بیشتری شارژ می‌شود. بسیاری از کاربران هنوز از این موضوع اطلاع ندارند و فکر می‌کنند همان شارژر موجود در جعبه بیشترین سرعت را ارائه می‌کند.
فناوری شارژ گوشی
سرعت شارژ با واحد وات اندازه‌گیری می‌شود که همان جریان برق (اندازه‌گیری شده با واحد آمپر یا میلی‌آمپر) ضربدر ولتاژ (با واحد ولت) است. احتمالا متوجه شده‌اید که وقتی گوشی خود را به شارژر وصل می‌کنید، سرعت شارژ بیشتر از زمانی است که گوشی به پورت USB لپ‌تاپ متصل شده و در اینجاست که معادله موردنظر وارد عمل می‌شود.
در حال حاضر، ظرفیت باتری گوشی‌ها در یک محدوده مشخص قرار دارد ولی شرکت‌ها با بهره‌گیری از فناوری‌های جدید در حال افزایش سرعت شارژ آن‌ها هستند تا این کار بسیار سریع‌تر انجام شود. بر روی برخی شارژرها توان شارژر با واحد وات عنوان شده ولی تعدادی دیگر از آن‌ها به آمپر و ولت موردنظر هم اشاره کرده‌اند.
سازندگان مختلف گوشی‌های هوشمند ایده‌های متنوعی برای نحوه استفاده از تکنولوژی شارژ سریع دارند و تا زمانی که هم گوشی و هم شارژر را کنترل می‌کنند، می‌توانند راه‌حل متخصص به خود را ارائه دهند. به‌عنوان مثال فناوری شارژ سریع کوالکام برای خانواده گلکسی اس ۲۰ مورد استفاده قرار گرفته و مدل اولترا این خانواده از حداکثر سرعت شارژ ۴۵ وات پشتیبانی می‌کند.
سازندگان گوشی‌های هوشمند، این فناوری را طوری توسعه می‌دهند تا شارژر بیشترین جریان و ولتاژ ممکن را روانه‌ی باتری گوشی کند و در عین حال باتری موردنظر خنک و ایمن باقی بماند.
شارژ فوق سریع
به عنوان مثال باید به فناوری شارژ سریع Warp Charge گوشی‌های وان‌پلاس اشاره کنیم که جریان را بالا می‌برد تا سرعت شارژ بیشتر شود و در عین حال، از طریق شارژر موردنظر گرما کاهش پیدا می‌کند تا این گرما به باتری منتقل نشود. همچنین سیستم خنک‌کننده باتری هم وارد عمل می‌شود تا بتواند ولتاژ بالاتری را دریافت کند.
اوپو مدتی قبل از فناوری شارژ سریع ۱۲۵ وات رونمایی کرد که البته هنوز گوشی مبتنی بر این فناوری عرضه نشده است. ظاهرا این تکنولوژی جدید می‌تواند یک باتری ۴۰۰۰ میلی‌آمپر ساعتی را در عرض فقط ۲۰ دقیقه شارژ کند. تمام بخش‌های سیستم، از میکروکنترلر باتری گرفته تا مسیرهای ورودی به باتری طوری توسعه پیدا کرده‌اند تا بهره‌وری به بیشترین حد برسد. البته شرکت‌ها در این زمینه جزییات زیادی مطرح نمی‌کنند و به ارائه‌ی کلیات فناوری بسنده می‌کنند.
اوپو مانند تعدادی از دیگر شرکت‌ها برای اینکه بتواند سرعت شارژ را به این حد برساند، از باتری دو سلولی استفاده می‌کند؛ این یعنی در واقع با وصل کردن گوشی به شارژر، دو باتری به طور همزمان شارژ می‌شوند.
گالیوم نیترید وارد می‌شود
این سیستم شارژ سریع اوپو از یک فناوری جدید به نام گالیوم نیترید یا GaN بهره می‌برد. این فناوری کارایی فرآیند شارژ را بهبود می‌بخشد و همچنین می‌تواند اندازه شارژرها را هم کاهش دهد.
از لحاظ فنی، گالیوم نیترید در شارژر جایگزین سیلیکون به‌عنوان یک ماده نیمه‌هادی می‌شود. به بیان ساده، این سیستم برق را به‌طور موثرتری انتقال می‌دهد و از آنجایی که هزینه بهره‌گیری از این ماده رو به کاهش است، شرکت‌های بیشتری به بهره‌گیری از آن روی آورده‌اند. در نهایت، شارژرهای مربوط به گجت‌های بزرگ‌تر هم در آینده نزدیک به بهره‌گیری از این سیستم جدید روی می‌آورند و این یعنی اندازه شارژر لپ‌تاپ‌ها تا حد زیادی کوچک‌تر خواهند شد.
چرا تعدادی از گوشی‌های جدید همچنان سرعت شارژ پایینی دارند؟
به‌صورت پیش‌فرض، گجت‌های مجهز به پورت USB-C از سرعت شارژ ۷.۵ وات پشتیبانی می‌کنند. اما این روزها بسیاری از گوشی‌های هوشمند، به غیر از موارد بسیار ارزان‌قیمت، سرعت ۱۵ وات را ارائه می‌دهند. یکی از دلایل مربوط به پایین‌تر بودن سرعت شارژ، بحث مربوط به هزینه و پیچیدگی تعبیه مدار موردنظر برای این مشخصه است. گجت‌ها برای بالا بردن این سرعت باید از چیپست‌های خاصی استفاده کنند و در ضمن برای سرعت شارژ بالاتر باید باتری‌های بهتر و طبیعتاً گران‌تری مورد استفاده قرار بگیرد. در ضمن باید خاطرنشان کنیم تعبیه این قطعات نیازمند دانش فنی و زمان توسعه بیشتری است که برخی از شرکت‌ها برای افزایش سرعت شارژ بسیاری از گوشی‌های خود تمایلی به صرف هزینه بیشتر ندارند.
در ضمن در کنار بحث پیچیدگی و قیمت، شارژرهای با وات بالا به اجزای باکیفیت‌تری نیاز دارند تا بتوانند گرمای قابل توجهی را کنترل کنند. به همین خاطر است که شما برای خرید باتری آیفون 6 اس باید مبلغ کمتری نسبت به باتری آیفون 11 بپردازید. معمولا شارژرهای قدرتمند اندازه بزرگ‌تری دارند ولی اخیرا به لطف پیشرفت‌های صورت گرفته در زمینه فناوری GaN، به زودی شاهد شارژهای پرقدرت کوچک‌تر خواهیم بود.
تاثیر افزایش سرعت شارژ بر باتری
اما در نهایت باید به سوال اصلی این مطلب پاسخ دهیم. همان‌طور که احتمالا متوجه شده‌اید، بزرگ‌ترین شرکت‌های سازنده گوشی‌ها هنوز به بهره‌گیری از شارژهای بسیار سریع روی نیاورده‌اند و دلیل اصلی این رویکرد آن‌ها به کاهش دوام باتری گوشی برمی‌گردد؛ زیرا شارژهای بسیار سریع فشار زیادی بر باتری گوشی وارد می‌کنند و عمر آن را با سرعت بیشتری کاهش می‌دهند.
کلام آخر
اگرچه شرکت‌ها برای پشت سر گذاشتن این مشکل همواره راهکارهای جدیدی را ارائه می‌دهند، اما باید بگوییم که یکی از معایب شارژ سریع این است که به ضرر باتری گوشی هستند. در این میان، باید ببینیم شارژهای مبتنی بر سرعت بالای ۱۰۰ وات نسبت به فناوری‌های معمول تا چه حد به باتری آسیب بیشتری وارد می‌کنند و کاربران باید تصمیم بگیرند که آیا زمان شارژ باتری برای آن‌ها اهمیت بیشتری دارد یا دوام باتری موردنظر. نظر شما درباره شارژر های سریع باتری چیست؟ شما دوام بالاتر باتری را ترجیح می دهید با سرعت شارژ بیشتری را از باتری انتظار دارید؟ نظر خود را با ما و سایر همراهان این وبلاگ درمیان بگذارید.
